Dan 15. oktobar 1958. u Institutu za nuklearne nauke “Boris Kidrič” u Vinči počeo je kao i bilo koji drugi. Tim od šestoro studenata i tehničara koji su činili studenti Života Vranić i Radojko Maksić, i tehničari Rosanda Dangubić, Živorad Bogojević, Stjepo Hajduković i Draško Grujić, svi u svojim dvadesetim godinama su tog dana imali zadatak da izvedu eksperimente na jugoslovenskom prvom istraživačkom nuklearnom reaktoru male snage. Oko podneva došlo je do nekontrolisanog zračenja u reaktorskoj hali. Prva merenja pokazala su da je šestoro istraživača tokom eksperimenata bilo izloženo veoma visokim dozama zračenja.
Manje od 24 časa kasnije šestoro ozračenih mladih naučnika prebačeno je avionom u bolnicu Fondacije Kiri u Parizu, jednog od vodećih medicinskih centara u oblasti radiologije i nuklearne medicine.
Preliminarni rezultati su pokazali da je došlo do “velikog zračenja” kada je nuklearni reaktor postao “natkritičan”. Instrumenti su registrovali da je čitav akcident trajao svega osam i po minuta, a prema prikupljenim izjavama, šestoro ozračenih su postali svesni da nešto nije u redu prema mirisu ozona koji su osetili u reaktorskoj hali, sigurnom znaku da je došlo do povećanog zračenja. Nivo zračenja je bio zaista visok – “nulti reaktor”, koji je dizajniran da radi u opsegu snage koji se meri milivatima, na vrhuncu akcidenta je dostigao snagu od 2,5 megavata, gotovo milijardu puta više od projektovane.
Nažalost, čak ni inovativna terapija presađivanja koštane srži nije mogla da spase Životu Vranića, koji je preminuo u Parizu mesec dana kasnije kao prva žrtva u svetu među operatorima nuklearnih reaktora, ali i jedan od prvih heroja nuklearnog doba. Ostali jugoslovenski naučnici vratili su se u zemlju 15. februara 1959.
Ozračeni jugoslovenski “atomisti” u javnosti su uzdignuti na nivo narodnih heroja. Tužna sudbina Živote Vranića predstavljena je kao njegova žrtva za naučni razvoj zemlje i socijalizma iako je pravi heroj bila “drugarica” Rosanda Dangubić, koja je prema sačuvanim izjavama svedoka bila najprisebnija u trenutku nesreće i najviše uradila da se izbegne katastrofa većih razmera.
Mreža mlade generacije Srpskog nuklearnog društva je 15.10.2023. godine, u Parizu, organizovala akciju dobrovoljnog davanja krvi kao simbol vraćanja duga humanosti francuskim državljanima koji su donirali koštanu srž našim mladim naučnicima 1958. godine.
